eddülbahir Kalesi Restorasyon Projesi kapsamında Çanakkale Arkeoloji Müzesi denetiminde sürdürülen arkeolojik saha araştırmalarında tarihi görsellerle konumu örtüşen mezar alanlarında bir mezar taşının yanında şu ana kadar birinin kimlik bilgileri tespit edilmiş 17 askere ait iskelet parçalarına rastlandı. Bu mezarlarda ele geçen haç, yüzük, mezar levhası, mezar taşı gibi buluntular, tarihi belgeler ve fotoğraflar iskeletlerin 1915 tarihinde Çanakkale Muharebeleri sırasında güney cephesinde hayatlarını kaybeden Fransız askerlerine ait olduğunu gösterdi. 17 Fransız askerinin kemikleri bugün Seddülbahir Kalesi'nde düzenlenen törenle Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir tarafından Fransız heyetine teslim edildi.
Törene Fransa Büyükelçiliği Maslahatgüzarı Mathilde Grammont, Misyon Şefi Mathilde Grammont, Fransız Akdeniz Bölgesi Komutan Yardımcısı Tuğamiral Jean Emmanuel Roux de Luze, Savunma Ataşesi Albay Philippe Boulogne, NATO İzmir'den Yarbay Philippe Riols de Fonclare, Görevli Memur Remi Ver, NATO İzmir'den Asteğmen 1, Nicolas Beyou, Savunma Ataşesi Yardımcısı Asteğmen 1 Boris Stoll, Fransız Rahip Peder Alexis Doucet ve Savunma Ataşeliği'nden Fransız öğrenci Hugo Desbenoit katıldı.
Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir, şunları söyledi
Bugün Çanakkale Kara Muharebelerinin başlangıcının 107'nci yıl dönümü. Çok anlamlı bir günde, çok anlamlı bir mekanda, çok anlamlı bir tören icra ediyoruz. 107 yıl önce bu topraklarda tarihin akışını değiştiren ve Türk milletinin büyük bir zafer kazandığı, büyük bir savaş yaşanmıştı. Türk milleti bu topraklarda büyük bir vatan müdafaası yaparak, 'Çanakkale geçilmez' diye bütün dünyaya ilan etmişti. Bugün artık bu topraklarda bir savaş yok ve bu topraklar huzurun, barışın ve güvenin toprakları olmuşlardır. Çanakkale Tarihi Alan Bakanlığı olarak, Gelibolu Yarımadası'nda Çanakkale Destanı'nın yazıldığı bu topraklarda, ecdadımızdan bize yadigar kalan ne varsa, Çanakkale kahramanlığından bugüne gelen ne varsa restore edip, ayağa kaldırıp, ziyarete açmak için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Şu an Seddülbahir Kalesi'ndeyiz. Tam Çanakkale Boğazı'nın girişindeyiz. Çanakkale Savaşı'nın en yoğun yaşandığı yerlerden birinde, bir gazi mekandayız. Çanakkale Boğazı'nın muhafızlarından biri olan Seddülbahir Kalesi'ndeyiz. Tarihi Alan Başkanlığı olarak bu kaleyi restore etmeye başladığımızda çok ihtimamlı ve özenli bir restorasyon çalışması başlattık. Arkadaşlarımızla beraber bu restorasyon çalışmalarımız esnasında birtakım mezarlar ve kemikler tespit ettik. Tabii ki çalışmalarımızı daha özenli, daha dikkatli hale getirdik. Yapmış olduğumuz çalışma ve araştırmalar sonucunda bu mezarların ve bu kemiklerin Çanakkale Savaşları sırasında ölen Fransız askerlerine ait olduğunu tespit ettik. Bu kemikleri hemen muhafaza altına aldık. Hem Fransız yetkililerle hem de Türk Dışişleri Bakanlığı'mızın yetkilileriyle temasa geçtik. Bu mezarları ve kemikleri koruyarak bugüne kadar geldik. Gerek dinimizde, gerek Türk örf ve adetinde, gerek Türk kültüründe ölülere saygı duymak vardır. Aynı zamanda Gazi Mustafa Kemal Atatürk, 1934 yılında Anzak annelerine hitaben yazmış olduğu mektupta, bu topraklar üzerinde hayatını kaybeden yabancı askerlerin artık bu toprakların evlatları olduklarını ve bu topraklarda huzur içinde uyuyacaklarını ifade etmiştir. Biz de Tarihi Alan Başkanlığı olarak bu duygularla çalışmalarımızı devam ettirdik. Bugün Fransız askerlerine ait olan naaşları, kemikleri Fransız yetkililere teslim ediyoruz. Onlar da tarihi alan içerisinde kendilerine ayrılmış olan Fransız Mezarlığı'na bu kemikleri defnedecekler. Bir kez daha buradan ifade etmek istiyorum, Çanakkale Savaşlarının, Çanakkale Zaferlerinin 107'nci yıl dönümü kutlu olsun. Bize bu toprakları vatan yapanların ruhu şad olsun. Tarihi Alan Başkanlığı olarak Tarihi Alanın, şehitliklerin, Türk milleti için ne kadar önemli, ne kadar mukaddes olduğunu çok iyi biliyoruz. Aynı zamanda Tarihi Alanda dünyada birden fazla ülkenin de hatıraları olduğunu çok iyi biliyoruz. Bu duygularımızla bundan sonra da çalışmalarımızı devam ettireceğiz.
Konuşmaların ardından içerisinde askerlerin kemikleri bulunan önleyici konservasyon kutuları Fransız askerler tarafından tek tek bir aracı taşınarak konuldu. Morto Koyu'ndaki Fransız Mezarlığı'na götürülen askerlerin kemikleri burada törenle defnedildi.
